Lekcja 10
Temat: Gleby, roślinność i zwierzęta w Polsce.
Gleby występujące w Polsce:
- gleby bielicowe i brunatne - cała Polska oprócz gór i dolin rzecznych.
-czarnoziemy - najżyźniejsze gleby zajmują tylko 1% (Wyżyna Lubelska, Małopolska, Nizina Śląska)
- mady i rędziny oraz mało żyzne gleby inicjalne (Karpaty, Sudety).
Naturalnym środowiskiem roślinnym w Polsce są głównie lasy. W lesie można wyróżnić 3 warstwy roślin:
- wysokie drzewa.
- podszycie,
- runo leśne.
Typy lasów:
- grądy (dęby, graby, wiązy, klony na żyznych glebach nizin),
- bory (iglaste lasy na piaszczystych ziemiach),
- łęgi (jesiony, wiązy, topole, wierzby płaczące na terenach często zalewanych wodą),
- buczyny (w górach i północno-zachodniej Polsce, głównym drzewem jest buk)
Najczęściej występujące drzewa w polskich lasach to:
- sosna (64%)
- świerk (13%)
- buk (6%)
- dąb, klon, jodła, brzoza, olcha, grab.
Inne naturalne środowiska przyrodnicze w Polsce to:
- łąki (obszary porośnięte trawą, łąki w Tatrach to hale, a w Bieszczadach - połoniny)
- torfowiska i bagna
W polskich lasach i na łąkach żyją dzikie zwierzęta: jelenie, sarny, zające, jeże, wiewiórki, wilki, lisy, dziki, bażanty, kuropatwy, dzikie kaczki.
W górach żyją: niedźwiedzie, świstaki, kozice i orły. W Puszczy Białowieskiej mieszkają żubry (ponad 400)
Temat: Gleby, roślinność i zwierzęta w Polsce.
Gleby występujące w Polsce:
- gleby bielicowe i brunatne - cała Polska oprócz gór i dolin rzecznych.
-czarnoziemy - najżyźniejsze gleby zajmują tylko 1% (Wyżyna Lubelska, Małopolska, Nizina Śląska)
- mady i rędziny oraz mało żyzne gleby inicjalne (Karpaty, Sudety).
Naturalnym środowiskiem roślinnym w Polsce są głównie lasy. W lesie można wyróżnić 3 warstwy roślin:
- wysokie drzewa.
- podszycie,
- runo leśne.
Typy lasów:
- grądy (dęby, graby, wiązy, klony na żyznych glebach nizin),
- bory (iglaste lasy na piaszczystych ziemiach),
- łęgi (jesiony, wiązy, topole, wierzby płaczące na terenach często zalewanych wodą),
- buczyny (w górach i północno-zachodniej Polsce, głównym drzewem jest buk)
Najczęściej występujące drzewa w polskich lasach to:
- sosna (64%)
- świerk (13%)
- buk (6%)
- dąb, klon, jodła, brzoza, olcha, grab.
Inne naturalne środowiska przyrodnicze w Polsce to:
- łąki (obszary porośnięte trawą, łąki w Tatrach to hale, a w Bieszczadach - połoniny)
- torfowiska i bagna
W polskich lasach i na łąkach żyją dzikie zwierzęta: jelenie, sarny, zające, jeże, wiewiórki, wilki, lisy, dziki, bażanty, kuropatwy, dzikie kaczki.
W górach żyją: niedźwiedzie, świstaki, kozice i orły. W Puszczy Białowieskiej mieszkają żubry (ponad 400)
| geografia_-_test_-_klimat_polski_-_wody_powierzchniowe.pdf |
Lekcja 8 - 2/24/2105
Temat: Polska kultura i literatura po klęsce powstania styczniowego.
Po powstaniu styczniowym Polacy nie mieli już sił na walkę. Klęska powstania była zarazem upadkiem ideałów literatury romantycznej: bohatera narodowego i ducha walki. Wielu ludzi uważało, że szansą przetrwania narodu jest teraz wspólna praca i rozwój. W tym czasie narodził się okres w kulturze i historii literatury polskiej zwany pozytywizmem. Najważniejsze hasła polskich pozytywistów to:
praca organiczna – dążenie do rozwoju gospodarczego ziem polskich, zakładająca rozwój wszystkich warstw i dziedzin życia;
praca u podstaw – dążenie do szerzenia oświaty w celu podniesienia poziomu życia najbiedniejszych warstw narodu (chłopów).
Poglądy te w swoich utworach przedstawiali:
Bolesław Prus
Henryk Sienkiewicz
Eliza Orzeszkowa
Adam Asnyk
Maria Konopnicka
Wielu twórców ukazywało też wspaniałą przeszłość Polski. Obrazy Jana Matejki przedstawiały największe wydarzenia historyczne, jak Bitwa pod Grunwaldem, Hołd Pruski, czy Sobieski pod Wiedniem. Największą popularność zdobyły powieści Sienkiewicza, który „ku pokrzepieniu serc” stworzył Trylogię (Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski) – obraz walecznej, rycerskiej Polski. Był on pierwszym polskim pisarzem, który otrzymał literacką Nagrodę Nobla.
Pod koniec XIX wieku w Galicji rozwijała się nowa kultura i sztuka – Młoda Polska. Malarze, tacy jak Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański wprowadzili sztukę dekoracyjną do salonów i muzeów Europy. Polscy naukowcy wiele wnosili do rozwoju cywilizacji. Upowszechniła się lampa naftowa – wynalazek Ignacego Łukasiewicza. Dwaj chemicy z UJ – Zygmunt Wróblewski i Karol Olszewski, po raz pierwszy skroplili powietrze. Szybko pojawiały się nowe urządzenia techniczne: telegraf, telefon, wodociągi, tramwaje, nowe gmachy teatrów oraz kina.
Temat: Polska kultura i literatura po klęsce powstania styczniowego.
Po powstaniu styczniowym Polacy nie mieli już sił na walkę. Klęska powstania była zarazem upadkiem ideałów literatury romantycznej: bohatera narodowego i ducha walki. Wielu ludzi uważało, że szansą przetrwania narodu jest teraz wspólna praca i rozwój. W tym czasie narodził się okres w kulturze i historii literatury polskiej zwany pozytywizmem. Najważniejsze hasła polskich pozytywistów to:
praca organiczna – dążenie do rozwoju gospodarczego ziem polskich, zakładająca rozwój wszystkich warstw i dziedzin życia;
praca u podstaw – dążenie do szerzenia oświaty w celu podniesienia poziomu życia najbiedniejszych warstw narodu (chłopów).
Poglądy te w swoich utworach przedstawiali:
Bolesław Prus
Henryk Sienkiewicz
Eliza Orzeszkowa
Adam Asnyk
Maria Konopnicka
Wielu twórców ukazywało też wspaniałą przeszłość Polski. Obrazy Jana Matejki przedstawiały największe wydarzenia historyczne, jak Bitwa pod Grunwaldem, Hołd Pruski, czy Sobieski pod Wiedniem. Największą popularność zdobyły powieści Sienkiewicza, który „ku pokrzepieniu serc” stworzył Trylogię (Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski) – obraz walecznej, rycerskiej Polski. Był on pierwszym polskim pisarzem, który otrzymał literacką Nagrodę Nobla.
Pod koniec XIX wieku w Galicji rozwijała się nowa kultura i sztuka – Młoda Polska. Malarze, tacy jak Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański wprowadzili sztukę dekoracyjną do salonów i muzeów Europy. Polscy naukowcy wiele wnosili do rozwoju cywilizacji. Upowszechniła się lampa naftowa – wynalazek Ignacego Łukasiewicza. Dwaj chemicy z UJ – Zygmunt Wróblewski i Karol Olszewski, po raz pierwszy skroplili powietrze. Szybko pojawiały się nowe urządzenia techniczne: telegraf, telefon, wodociągi, tramwaje, nowe gmachy teatrów oraz kina.
Lekcja 9 - 3/17/2015
Temat: Polonia w Nowym Świecie (XVII-XIX wiek)
1. ) Pierwsi Polacy przybyli do Ameryki w 1608 roku. Przywiózł ich kapitan John Smith na statku "Mary and Margaret" i osiedlili się w Jamestown w stanie Virginia. Byli wśród nich specjaliści od wyrobu mydła, szkła i smoły. Polacy cenieni byli za fachowość i pracowitość. To oni wybudowali pierwsze studnie i walczyli o prawo do głosowania.
2.) W czasach rozbiorów niektórzy polscy patrioci wyjeżdżali do Ameryki, żeby pomóc w walce o jej niepodległość. Najbardziej wyróżnili się: Kazimierz Pułaski i Tadeusz Kościuszko.
3.) Najstarszą polską osadę w USA założyli emigranci ze Śląska w 1854 roku w Teksasie. Nazwali ją Panna Maria.
Namówił ich do przyjazdu ksiądz Leopold Moczygemba. Początkowe lata osady były bardzo ciężkie, osadnicy musieli walczyć z chorobami, suszą i bandytami.
4.) Blisko 5 tysięcy Polaków walczyło w wojnie secesyjnej (1861-65) w armii Unii, a najbardziej wsławił się generał Włodzimierz Krzyżanowski - dowódca Legionu Polskiego.
5.) Najsłynniejszym przedstawicielem Polonii amerykańskiej był Ignacy Jan Paderewski - znakomity muzyk i kompozytor, a także wybitny polityk.
Przez pewien czas przebywali tu: Henryk Sienkiewicz i Helena Modrzejewska (Modjeska) - aktorka.
6.) Dwie największe organizacje Polonii w USA to:
- Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie ( Polish Roman Catholic Union of America PRCUA) 1873
- Związek Narodowy Polski (Polish National Alliance PNA) 1880
7.) Polscy inżynierowie w świecie:
- Kazimierz Gzowski (Kanada) - kierował budową pierwszej linii kolejowej , łączącej Kanadę i USA,
- Ernest Malinowski (Peru) -wybudował najwyżej na świecie położoną linię kolejową, przecinającą Andy,
- Ignacy Domeyko (Chile) - stworzył mapę geologiczną Chile, ojciec tamtejszego górnictwa
8.) Polscy naukowcy w świecie:
- Maria Skłodowska - Curie
- Paweł Edmund Strzelecki - geolog, badał Australię, nazwał najwyższą górę tego kontynentu Górą Kościuszki,
Temat: Polonia w Nowym Świecie (XVII-XIX wiek)
1. ) Pierwsi Polacy przybyli do Ameryki w 1608 roku. Przywiózł ich kapitan John Smith na statku "Mary and Margaret" i osiedlili się w Jamestown w stanie Virginia. Byli wśród nich specjaliści od wyrobu mydła, szkła i smoły. Polacy cenieni byli za fachowość i pracowitość. To oni wybudowali pierwsze studnie i walczyli o prawo do głosowania.
2.) W czasach rozbiorów niektórzy polscy patrioci wyjeżdżali do Ameryki, żeby pomóc w walce o jej niepodległość. Najbardziej wyróżnili się: Kazimierz Pułaski i Tadeusz Kościuszko.
3.) Najstarszą polską osadę w USA założyli emigranci ze Śląska w 1854 roku w Teksasie. Nazwali ją Panna Maria.
Namówił ich do przyjazdu ksiądz Leopold Moczygemba. Początkowe lata osady były bardzo ciężkie, osadnicy musieli walczyć z chorobami, suszą i bandytami.
4.) Blisko 5 tysięcy Polaków walczyło w wojnie secesyjnej (1861-65) w armii Unii, a najbardziej wsławił się generał Włodzimierz Krzyżanowski - dowódca Legionu Polskiego.
5.) Najsłynniejszym przedstawicielem Polonii amerykańskiej był Ignacy Jan Paderewski - znakomity muzyk i kompozytor, a także wybitny polityk.
Przez pewien czas przebywali tu: Henryk Sienkiewicz i Helena Modrzejewska (Modjeska) - aktorka.
6.) Dwie największe organizacje Polonii w USA to:
- Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie ( Polish Roman Catholic Union of America PRCUA) 1873
- Związek Narodowy Polski (Polish National Alliance PNA) 1880
7.) Polscy inżynierowie w świecie:
- Kazimierz Gzowski (Kanada) - kierował budową pierwszej linii kolejowej , łączącej Kanadę i USA,
- Ernest Malinowski (Peru) -wybudował najwyżej na świecie położoną linię kolejową, przecinającą Andy,
- Ignacy Domeyko (Chile) - stworzył mapę geologiczną Chile, ojciec tamtejszego górnictwa
8.) Polscy naukowcy w świecie:
- Maria Skłodowska - Curie
- Paweł Edmund Strzelecki - geolog, badał Australię, nazwał najwyższą górę tego kontynentu Górą Kościuszki,
Lekcja 23 - 4/7/2015
Temat: Postać św. Jana Pawła II w wierszu pt. "Pacierz polski".
Wiersz "Pacierz polski" upamiętnia wybór Karola Wojtyły na papieża (16 października 1978 r.) i jest poetyckim obrazem modlitwy Ojca Świętego na Placu Św. Piotra. Była to szczera, prosta, wieczorna modlitwa, którą od wieków wypowiadali po polsku rodacy Jana Pawła II. Wraz z papieżem – Polakiem zaczęły modlić się pobliskie budowle, drzewa, a nawet kamienie, by wspólnie chwalić Boga na wzór staropolskiej pieśni „Tobie śpiewa żywioł wszelki…”. Bóg słuchając polskiego pacierza zwrócił uwagę na rozmodlonego Ojca Świętego - „przerwał różaniec. Tak się zasłuchał.”
Zadanie domowe:
Ćw. 6 i 7 - str. 56-57
Napisz kim był i co zawdzięczamy św. Janowi Pawłowi II. (materiał pomocniczy do pobrania poniżej)
Temat: Postać św. Jana Pawła II w wierszu pt. "Pacierz polski".
Wiersz "Pacierz polski" upamiętnia wybór Karola Wojtyły na papieża (16 października 1978 r.) i jest poetyckim obrazem modlitwy Ojca Świętego na Placu Św. Piotra. Była to szczera, prosta, wieczorna modlitwa, którą od wieków wypowiadali po polsku rodacy Jana Pawła II. Wraz z papieżem – Polakiem zaczęły modlić się pobliskie budowle, drzewa, a nawet kamienie, by wspólnie chwalić Boga na wzór staropolskiej pieśni „Tobie śpiewa żywioł wszelki…”. Bóg słuchając polskiego pacierza zwrócił uwagę na rozmodlonego Ojca Świętego - „przerwał różaniec. Tak się zasłuchał.”
Zadanie domowe:
Ćw. 6 i 7 - str. 56-57
Napisz kim był i co zawdzięczamy św. Janowi Pawłowi II. (materiał pomocniczy do pobrania poniżej)
Lekcja 22 - 3/31/2015
Temat: "W kręgu wielkanocnych zwyczajów" - piękno polskich tradycji.
Polskie zwyczaje i tradycje wielkanocne:
- święcenie palm
- malowanie pisanek
- święcenie pokarmów: do koszyka wkładamy baranka, jajka, chrzan, wędlinę, ser, sól, ciasto (babka), masło
- procesja rezurekcyjna
- śniadanie wielkanocne: tradycyjne potrawy : żurek – czyli barszcz biały,kiełbasa – zwykle biała, na ciepło, szynka, babka, sernik
- lany poniedziałek
Temat: "W kręgu wielkanocnych zwyczajów" - piękno polskich tradycji.
Polskie zwyczaje i tradycje wielkanocne:
- święcenie palm
- malowanie pisanek
- święcenie pokarmów: do koszyka wkładamy baranka, jajka, chrzan, wędlinę, ser, sól, ciasto (babka), masło
- procesja rezurekcyjna
- śniadanie wielkanocne: tradycyjne potrawy : żurek – czyli barszcz biały,kiełbasa – zwykle biała, na ciepło, szynka, babka, sernik
- lany poniedziałek
Lekcja 21 - 3/24/2015
Temat: Poznajemy twórczość Jana Kochanowskiego.
Jan Kochanowski urodził się w 1530 roku w Sycynie niedaleko Radomia. Wychował się w rodzinie ziemiańskiej. Od 1544 studiował w Akademii Krakowskiej, później w Królewcu i Padwie. Wiele podróżował po Europie, gdzie nawiązał kontakty z przedstawicielami europejskiej literatury i humanistyki.
Po powrocie służył na dworach możnowładców małopolskich, był dworzaninem i sekretarzem Zygmunta Augusta. Po śmierci króla osiadł na stałe w rodzinnym Czarnolesie. Spokojne życie przerwała śmierć ukochanej córeczki Urszulki, której poświęcił "Treny", a następnie drugiej córki Hanny. Jan Kochanowski napisał też cykl Pieśni, a także Fraszki (1584) oraz tragedię Odprawa posłów greckich. Dzięki niezwykłemu talentowi Kochanowski zyskał sobie miano twórcy polskiej poezji. Poeta zmarł nagle w Lublinie w 1584 roku.
Temat: Poznajemy twórczość Jana Kochanowskiego.
Jan Kochanowski urodził się w 1530 roku w Sycynie niedaleko Radomia. Wychował się w rodzinie ziemiańskiej. Od 1544 studiował w Akademii Krakowskiej, później w Królewcu i Padwie. Wiele podróżował po Europie, gdzie nawiązał kontakty z przedstawicielami europejskiej literatury i humanistyki.
Po powrocie służył na dworach możnowładców małopolskich, był dworzaninem i sekretarzem Zygmunta Augusta. Po śmierci króla osiadł na stałe w rodzinnym Czarnolesie. Spokojne życie przerwała śmierć ukochanej córeczki Urszulki, której poświęcił "Treny", a następnie drugiej córki Hanny. Jan Kochanowski napisał też cykl Pieśni, a także Fraszki (1584) oraz tragedię Odprawa posłów greckich. Dzięki niezwykłemu talentowi Kochanowski zyskał sobie miano twórcy polskiej poezji. Poeta zmarł nagle w Lublinie w 1584 roku.
Lekcja 21 - 3/17/2015
Temat: Jan Kochanowski - poeta z Czarnolasu.
Co to jest fraszka?
Fraszka (wł. frasca – drobiazg, bagatela) – krótki utwór liryczny o różnorodnej tematyce często humorystycznej lub ironicznej. Często kończy się wyraźną puentą. Fraszka wywodzi się ze starożytności, swoimi korzeniami sięga do epigramatu (krótkie napisy na kamieniach nagrobnych). Do literatury polskiej fraszkę wprowadził Jan Kochanowski.
Temat: Jan Kochanowski - poeta z Czarnolasu.
Co to jest fraszka?
Fraszka (wł. frasca – drobiazg, bagatela) – krótki utwór liryczny o różnorodnej tematyce często humorystycznej lub ironicznej. Często kończy się wyraźną puentą. Fraszka wywodzi się ze starożytności, swoimi korzeniami sięga do epigramatu (krótkie napisy na kamieniach nagrobnych). Do literatury polskiej fraszkę wprowadził Jan Kochanowski.
Lekcja 20 - 3/10/2015
Temat: Najpiękniejsze utwory literatury polskiej - bajka Ignacego Krasickiego pt. "Wilczki".
Co to jest bajka?
Bajka to krótki, wierszowany utwór, zawierający morał (pouczenie) często wierszowany, o charakterze żartobliwym. Bohaterami bajek mogą być ludzie, z także zwierzęta, przedmiot i zjawiska, które uosabiają cechy ludzkie. Gatunek powstał w starożytnej Grecji i wiąże się z niewolnikiem Ezopem, który żył w VI w. p.n.e.
Jaki jest morał zawarty w bajce pt. "Wilczki"?
Pewnego dnia w lesie małe wilczki kłóciły się o to, który z nich jest najpiękniejszy. Kłócąc się tak i hałasując nie zważały na niebezpieczeństwo, jakie im zagrażało ze strony myśliwych. Nagle nadbiegła matka - wilczyca, która zaczęła pouczać młode i niedoświadczone wilki o niebezpieczeństwie, jakie im groziło. Wilczyca rozstrzygnęła spór mówiąc, że jeśli będą tak nierozsądne i nieostrożne, to urodę i wartość ich futra osądzi kuśnierz. Należy przede wszystkim dbać o sprawy ważne. Morał bajki można wyrazić przysłowiem: „Gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta”.
Temat: Najpiękniejsze utwory literatury polskiej - bajka Ignacego Krasickiego pt. "Wilczki".
Co to jest bajka?
Bajka to krótki, wierszowany utwór, zawierający morał (pouczenie) często wierszowany, o charakterze żartobliwym. Bohaterami bajek mogą być ludzie, z także zwierzęta, przedmiot i zjawiska, które uosabiają cechy ludzkie. Gatunek powstał w starożytnej Grecji i wiąże się z niewolnikiem Ezopem, który żył w VI w. p.n.e.
Jaki jest morał zawarty w bajce pt. "Wilczki"?
Pewnego dnia w lesie małe wilczki kłóciły się o to, który z nich jest najpiękniejszy. Kłócąc się tak i hałasując nie zważały na niebezpieczeństwo, jakie im zagrażało ze strony myśliwych. Nagle nadbiegła matka - wilczyca, która zaczęła pouczać młode i niedoświadczone wilki o niebezpieczeństwie, jakie im groziło. Wilczyca rozstrzygnęła spór mówiąc, że jeśli będą tak nierozsądne i nieostrożne, to urodę i wartość ich futra osądzi kuśnierz. Należy przede wszystkim dbać o sprawy ważne. Morał bajki można wyrazić przysłowiem: „Gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta”.
Lekcja 19 - 3/3/2015
Temat: Z wizytą u sławnych Polaków - "Obiad czwartkowy".
Obiady czwartkowe, to spotkania intelektualistów organizowane przez ostatniego króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego na wzór paryskich salonów literackich. Na obiadach czwartkowych spotykali się artyści, czyli malarze, rzeźbiarze, poeci.
W opowiadaniu pt. "Obiad czwartkowy" przedstawiony jest opis popołudniowej biesiady w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Spośród zaproszonych gości szczególnie wyróżnia się książę i biskup warmiński Ignacy Krasicki - wybitny reprezentant polskiego oświecenia, który wprawia w zachwyt słuchaczy swoimi przypowieściami-bajkami, które tworzy i wypowiada z niezwykłym kunsztem i łatwością.
W historii o dwóch malarzach Krasicki przedstawia Piotra, który mimo wielkiego talentu cierpi niedostatek oraz Jana, który mimo iż maluje źle, jest bogaty. Morał bajki to krytyka skierowana w cechę charakteru - pychę. Ludzie nie chcą oglądać swoich prawdziwych wizerunków, woląc portret nieprawdziwy, ale piękny.
Zadanie domowe:
Temat do wyboru:
1. Na podstawie opowiadania z lekcji napisz charakterystykę Ignacego Krasickiego.
2. Jaki powinien być prawdziwy przyjaciel? (min. 10 zdań)
Temat: Z wizytą u sławnych Polaków - "Obiad czwartkowy".
Obiady czwartkowe, to spotkania intelektualistów organizowane przez ostatniego króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego na wzór paryskich salonów literackich. Na obiadach czwartkowych spotykali się artyści, czyli malarze, rzeźbiarze, poeci.
W opowiadaniu pt. "Obiad czwartkowy" przedstawiony jest opis popołudniowej biesiady w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Spośród zaproszonych gości szczególnie wyróżnia się książę i biskup warmiński Ignacy Krasicki - wybitny reprezentant polskiego oświecenia, który wprawia w zachwyt słuchaczy swoimi przypowieściami-bajkami, które tworzy i wypowiada z niezwykłym kunsztem i łatwością.
W historii o dwóch malarzach Krasicki przedstawia Piotra, który mimo wielkiego talentu cierpi niedostatek oraz Jana, który mimo iż maluje źle, jest bogaty. Morał bajki to krytyka skierowana w cechę charakteru - pychę. Ludzie nie chcą oglądać swoich prawdziwych wizerunków, woląc portret nieprawdziwy, ale piękny.
Zadanie domowe:
Temat do wyboru:
1. Na podstawie opowiadania z lekcji napisz charakterystykę Ignacego Krasickiego.
2. Jaki powinien być prawdziwy przyjaciel? (min. 10 zdań)
Archiwum Lekcji
Przejdź bezpośrednio do:
Lekcja 1
Temat: Różne sposoby przekazywania informacji. Rola książki w życiu człowieka na podstawie wiersza pt. "Książka".
W wierszu podmiotem litycznym jest sama książka. Adresatem tego utworu są wszyscy czytelnicy. Podmiot liryczny zachęca czytelnika do zaprzyjaźnienia się i deklaruję swą wierność. Podczas czytania książki można za pomocą wyobraźni wznieść się w przestworza i przeżywać wspaniałe przygody. Książka jest zatem najlepszym kompanem, uczy pożytecznych rzeczy i wprowadza czytelnika w niezwykły świat.
Zadanie domowe:
Napisz co najchętniej czytasz i dlaczego? (kilka zdań)
Powtórz wiadomości o częściach mowy. Jak się odmieniają?
Temat: Różne sposoby przekazywania informacji. Rola książki w życiu człowieka na podstawie wiersza pt. "Książka".
W wierszu podmiotem litycznym jest sama książka. Adresatem tego utworu są wszyscy czytelnicy. Podmiot liryczny zachęca czytelnika do zaprzyjaźnienia się i deklaruję swą wierność. Podczas czytania książki można za pomocą wyobraźni wznieść się w przestworza i przeżywać wspaniałe przygody. Książka jest zatem najlepszym kompanem, uczy pożytecznych rzeczy i wprowadza czytelnika w niezwykły świat.
Zadanie domowe:
Napisz co najchętniej czytasz i dlaczego? (kilka zdań)
Powtórz wiadomości o częściach mowy. Jak się odmieniają?
Lekcja 2
Temat: Książka i telewizja jako nośniki informacji.
Co to jest dyskusja?
Dyskusja (z łac. discussio, aby to omówić) jest to wymiana poglądów na określony temat, popartych argumentami. Każda strona dyskusji różni się poglądami i punktami widzenia. Prowadzona jest przez dwie lub więcej osób i jest drogą do ustalenia wspólnego stanowiska. Wtedy dyskusja kończy się ustaleniem konsensu (ugody) lub kompromisu. Dyskusja służy więc zapobieganiu konfliktom. Dyskusja może być również formą uczenia się.
Zadanie domowe:
Rozwiąż ćwiczenia: ćw. 1, str. 5 oraz ćw. 6, str. 7
Temat: Książka i telewizja jako nośniki informacji.
Co to jest dyskusja?
Dyskusja (z łac. discussio, aby to omówić) jest to wymiana poglądów na określony temat, popartych argumentami. Każda strona dyskusji różni się poglądami i punktami widzenia. Prowadzona jest przez dwie lub więcej osób i jest drogą do ustalenia wspólnego stanowiska. Wtedy dyskusja kończy się ustaleniem konsensu (ugody) lub kompromisu. Dyskusja służy więc zapobieganiu konfliktom. Dyskusja może być również formą uczenia się.
Zadanie domowe:
Rozwiąż ćwiczenia: ćw. 1, str. 5 oraz ćw. 6, str. 7
Lekcja 3
Temat: Obrazy z przeszłości Polski. Słowianie i ich zajęcia.
Akcja opowiadania "Opowieść o bursztynie" toczy się w dawnych czasach przed powstaniem państwa polskiego. Nadmorskie tereny zamieszkiwały plemiona Słowian. Szukali oni kawałków cennego bursztynu, aby potem zamienić go na inne towary. Pewnego razu w wiosce pojawili się cudzoziemcy z dalekiego Rzymu. Przywieźli ze sobą wiele cennych przedmiotów i ozdób na wymianę. Podczas targowania się jeden z kupców ujrzał piękną córkę gospodarza. Za oddanie dziewczyny zaproponował drogą tkaninę. Nagle pojawia się Ino, który wcześniej ukradkiem poszukiwał bursztynu i wyciąga wielką, jasną bryłę. Zakochany młodzieniec kawałkiem bursztynu ocala młodą dziewczynę przed pójściem do niewoli.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia do strony 11.
Temat: Obrazy z przeszłości Polski. Słowianie i ich zajęcia.
Akcja opowiadania "Opowieść o bursztynie" toczy się w dawnych czasach przed powstaniem państwa polskiego. Nadmorskie tereny zamieszkiwały plemiona Słowian. Szukali oni kawałków cennego bursztynu, aby potem zamienić go na inne towary. Pewnego razu w wiosce pojawili się cudzoziemcy z dalekiego Rzymu. Przywieźli ze sobą wiele cennych przedmiotów i ozdób na wymianę. Podczas targowania się jeden z kupców ujrzał piękną córkę gospodarza. Za oddanie dziewczyny zaproponował drogą tkaninę. Nagle pojawia się Ino, który wcześniej ukradkiem poszukiwał bursztynu i wyciąga wielką, jasną bryłę. Zakochany młodzieniec kawałkiem bursztynu ocala młodą dziewczynę przed pójściem do niewoli.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia do strony 11.
Lekcja 4 - 9/23/2014
Temat: Osiągnięcia nowoczesnej techniki. Przyjaźń w świecie robotów.
1. Kim był Stanisław Lem?
Stanisław Lem (1921 – 2006) to polski pisarz, filozof i futurolog, przedstawiciel nurtu fantastyki naukowej. Jego twórczość porusza tematy takie jak: rozwój nauki i techniki, przyszłość i wynalazki, jak również natura ludzka i wpływ rozwoju techniki na człowieka. Do najbardziej znanych utworów Lema należą: „Solaris”, „Bajki robotów”, „Opowieści o pilocie Pirxie” i „Cyberiada”.
2. Opowiadanie „Przyjaciel Automateusza”.
„Przyjaciel Automateusza” to fragment „Bajek robotów” Stanisława Lema. Główny bohater Automateusz udał się do wynalazcy, aby nabyć elektrycznego przyjaciela – wynalazek, który włożony do ucha potrafi dawać dobre rady i jest niezastąpiony w każdej sytuacji. Razem udali się w daleką podróż, jednak po katastrofie statku oboje znaleźli się na bezludnej wyspie. Zrozpaczony robot szukał ratunku u swego elektroprzyjaciela Wucha. Ten jednak poradził mu, aby zakończył swój żywot, gdyż na wyspie nie ma dla nich ratunku. Robot nie godząc się na to, porzucił Wucha. Krótko potem zostaje uratowany przez okręt. Wtedy lituje się nad Wuchem i zabiera go z sobą. W opowiadaniu ukazany jest morał, że „prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie”.
Zadanie domowe:
1. Uzupełnij ćwiczenia - str. 93-94 - zaznacz prawidłową odpowiedź
2. Ćwiczenie nadobowiązkowe - str. 90 - przetłumacz tekst na język polski
Temat: Osiągnięcia nowoczesnej techniki. Przyjaźń w świecie robotów.
1. Kim był Stanisław Lem?
Stanisław Lem (1921 – 2006) to polski pisarz, filozof i futurolog, przedstawiciel nurtu fantastyki naukowej. Jego twórczość porusza tematy takie jak: rozwój nauki i techniki, przyszłość i wynalazki, jak również natura ludzka i wpływ rozwoju techniki na człowieka. Do najbardziej znanych utworów Lema należą: „Solaris”, „Bajki robotów”, „Opowieści o pilocie Pirxie” i „Cyberiada”.
2. Opowiadanie „Przyjaciel Automateusza”.
„Przyjaciel Automateusza” to fragment „Bajek robotów” Stanisława Lema. Główny bohater Automateusz udał się do wynalazcy, aby nabyć elektrycznego przyjaciela – wynalazek, który włożony do ucha potrafi dawać dobre rady i jest niezastąpiony w każdej sytuacji. Razem udali się w daleką podróż, jednak po katastrofie statku oboje znaleźli się na bezludnej wyspie. Zrozpaczony robot szukał ratunku u swego elektroprzyjaciela Wucha. Ten jednak poradził mu, aby zakończył swój żywot, gdyż na wyspie nie ma dla nich ratunku. Robot nie godząc się na to, porzucił Wucha. Krótko potem zostaje uratowany przez okręt. Wtedy lituje się nad Wuchem i zabiera go z sobą. W opowiadaniu ukazany jest morał, że „prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie”.
Zadanie domowe:
1. Uzupełnij ćwiczenia - str. 93-94 - zaznacz prawidłową odpowiedź
2. Ćwiczenie nadobowiązkowe - str. 90 - przetłumacz tekst na język polski
Lekcja 5 - 10/7/2014
Temat: Los dzieci i młodzieży w XIX wieku na podstawie opowiadania "Lekcja Anielki"
1. Kim był Bolesław Prus?
Bolesław Prus (prawdziwe imię - Aleksander Głowacki) był wybitnym polskim pisarzem okresu pozytywizmu. Był autorem znanych opowiadań: Katarynka, Antek, Kamizelka oraz powieści: Lalka, Faraon. Bohaterami jego utworów są często ludzie skrzywdzeni przez los, biedę, chorobę, kalectwo. Bolesław Prus był także dziennikarzem, interesował się naukami ścisłymi.
Zadnie domowe:
Przeczytaj tekst z podręcznika na str. 43. Przygotuj się do wypowiedzi: jak wyglądała nauka dziewcząt i chłopców w XIX wieku?
Temat: Los dzieci i młodzieży w XIX wieku na podstawie opowiadania "Lekcja Anielki"
1. Kim był Bolesław Prus?
Bolesław Prus (prawdziwe imię - Aleksander Głowacki) był wybitnym polskim pisarzem okresu pozytywizmu. Był autorem znanych opowiadań: Katarynka, Antek, Kamizelka oraz powieści: Lalka, Faraon. Bohaterami jego utworów są często ludzie skrzywdzeni przez los, biedę, chorobę, kalectwo. Bolesław Prus był także dziennikarzem, interesował się naukami ścisłymi.
Zadnie domowe:
Przeczytaj tekst z podręcznika na str. 43. Przygotuj się do wypowiedzi: jak wyglądała nauka dziewcząt i chłopców w XIX wieku?
Lekcja 6 - 10/21/2014
Temat: Legendarne początki Polski. Zwyczaje i wierzenia Słowian na postawie opowiadania "Piast Kołodziej".
Piast Kołodziej był zamożnym kmieciem, żyjącym za czasów księcia Popiela. Kiedy jego syn kończył siedem lat, zorganizował uroczystość postrzyżyn, na którą zaproszono sąsiadów. Niespodziewanie zjawili się dwaj obcy przybysze, których Piast powitał z radością i zaprosił do wspólnego świętowania. Poprosił tajemniczych podróżnych o nadanie imienia synowi i udział w ceremonii. Przybysze dokonali obrzędu postrzyżyn, nadali chłopcu imię Ziemowit, a na jego czole uczynili nieznany dotąd znak krzyża, błogosławiąc młodzieńca.
Charakterystyka postaci:
1. Przedstawienie postaci
2. Wygląd zewnętrzny
3. Zainteresowania i uzdolnienia
4. Cechy charakteru i usposobienia
5. Ocena postaci.
Zadanie domowe:
Na podstawie schematu poznanego na lekcji napisz charakterystykę dowolnie wybranej postaci.
Lekcja 7- 10/28/2014
Temat: Los dzieci w XIX wieku na podstawie wiersza Leopolda Staffa pt. "Gęsiarka".
Leopold Staff (1878 - 1957) to wybitny polski poeta, tłumacz i twórca esejów, przedstawiciel współczesnego klasycyzmu, prekursor "poezji codzienności". W swoich wierszach opisywał piękno polskiej przyrody i życie zwyczajnych ludzi. W ponad 50-letniej twórczości był świadkiem wielu przemian politycznych w kraju.Uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego i Jagiellońskiego.
Życie w XIX wieku różniło się bardzo od życia obecnie. Dzieci chłopskie od najmłodszych lat musiały pracować i bardzo rzadko chodziły do szkoły. Bohaterką wiersza "Gęsiarka" jest czteroletnia, wiejska dziewczynka pasąca gęsi. Autor opisuje scenę z gęsiarką w spokojnym, pogodnym nastroju, chce jednak zwrócić uwagę czytelnika na ciężki los wiejskich dzieci. Słowa "Czy dziecko ich pilnuje, czy one [gęsi] je wiodą" wyrażają obawę, iż zadanie pilnowania gęsi jest dla małej dziewczynki zbyt trudne.
Temat: Los dzieci w XIX wieku na podstawie wiersza Leopolda Staffa pt. "Gęsiarka".
Leopold Staff (1878 - 1957) to wybitny polski poeta, tłumacz i twórca esejów, przedstawiciel współczesnego klasycyzmu, prekursor "poezji codzienności". W swoich wierszach opisywał piękno polskiej przyrody i życie zwyczajnych ludzi. W ponad 50-letniej twórczości był świadkiem wielu przemian politycznych w kraju.Uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego i Jagiellońskiego.
Życie w XIX wieku różniło się bardzo od życia obecnie. Dzieci chłopskie od najmłodszych lat musiały pracować i bardzo rzadko chodziły do szkoły. Bohaterką wiersza "Gęsiarka" jest czteroletnia, wiejska dziewczynka pasąca gęsi. Autor opisuje scenę z gęsiarką w spokojnym, pogodnym nastroju, chce jednak zwrócić uwagę czytelnika na ciężki los wiejskich dzieci. Słowa "Czy dziecko ich pilnuje, czy one [gęsi] je wiodą" wyrażają obawę, iż zadanie pilnowania gęsi jest dla małej dziewczynki zbyt trudne.
Lekcja 8 - 11/4/2014
Temat: Obrazy z przeszłości Polski. Rzeczpospolita w obronie wiary katolickiej.
Zadanie domowe:
1. Dokończ ćwiczenia o odmianie rzeczowników na stronie 14-15, do ćwiczenia 9.
2. Na podstawie opowiadania "Wilanowskie spotkanie" napisz charakterystykę postaci Jana III Sobieskiego.
Temat: Obrazy z przeszłości Polski. Rzeczpospolita w obronie wiary katolickiej.
Zadanie domowe:
1. Dokończ ćwiczenia o odmianie rzeczowników na stronie 14-15, do ćwiczenia 9.
2. Na podstawie opowiadania "Wilanowskie spotkanie" napisz charakterystykę postaci Jana III Sobieskiego.
Lekcja 9 - 11/11/2014
Temat: Patriotyzm, czyli o miłości ojczyzny.
"Gawęda o miłości ziemi ojczystej" W. Szymborskiej to wiersz o wymowie patriotycznej. Jest refleksją nad uczuciami do Ojczyzny - Polski.
Patriota - człowiek kochający swą Ojczyznę, pielęgnujący tradycję, kulturę i język ojczysty, gotów do poświęceń dla niej
Wisława Szymborska - (1923 - 2012)
Laureatka Literackiej Nagrody Nobla (1966 r.). Jedna z najwybitniejszych polskich poetów współczesnych, krytyk literacki, tłumaczka, felietonistka, założycielka i członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989). Odznaczona Orderem Orła Białego (2011), związana z Krakowem. Urna z jej prochami złożona w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Pogrzeb miał charakter świecki.
Zadanie domowe:
Napisz, czy jesteś patriotą i w czym przejawia się Twój patriotyzm?
Ćwiczenia: 6 i 7, str. 18
Naucz się na pamięć trzeciej zwrotki "Gawędy..."
Temat: Patriotyzm, czyli o miłości ojczyzny.
"Gawęda o miłości ziemi ojczystej" W. Szymborskiej to wiersz o wymowie patriotycznej. Jest refleksją nad uczuciami do Ojczyzny - Polski.
Patriota - człowiek kochający swą Ojczyznę, pielęgnujący tradycję, kulturę i język ojczysty, gotów do poświęceń dla niej
Wisława Szymborska - (1923 - 2012)
Laureatka Literackiej Nagrody Nobla (1966 r.). Jedna z najwybitniejszych polskich poetów współczesnych, krytyk literacki, tłumaczka, felietonistka, założycielka i członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989). Odznaczona Orderem Orła Białego (2011), związana z Krakowem. Urna z jej prochami złożona w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Pogrzeb miał charakter świecki.
Zadanie domowe:
Napisz, czy jesteś patriotą i w czym przejawia się Twój patriotyzm?
Ćwiczenia: 6 i 7, str. 18
Naucz się na pamięć trzeciej zwrotki "Gawędy..."
Lekcja 10 - 11/18/2014
Temat: Wybitni Polacy i ich osiągnięcia - Mikołaj Kopernik
Mikołaj Kopernik (1473 - 1534) - wybitny polski uczony, astronom, lekarz, ksiądz. Urodził się w Toruniu. Studiował na Akademii Krakowskiej, a także w Rzymie, Padwie i Bolonii. Ostatnie trzydzieści lat trzy lata swojego życia spędził we Fromborku, gdzie przy pomocy bardzo prostych narzędzi śledził ruchy Słońca, Ziemi, Księżyca i gwiazd.
Stworzył dzieło "O obrotach sfer niebieskich" oraz sformułował teorię heliocentryczną (Słońce jest w centrum Układu Słonecznego, a pozostałe planety wraz z Ziemią je obiegają).
"Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię,
polskie go wydało plemię."
Zadanie domowe:
1. Zredaguj podziękowanie swoim rodzicom za trud włożony w Twoje wychowanie.
2. Dokończ ćwiczenia - str. 99 i 100.
Temat: Wybitni Polacy i ich osiągnięcia - Mikołaj Kopernik
Mikołaj Kopernik (1473 - 1534) - wybitny polski uczony, astronom, lekarz, ksiądz. Urodził się w Toruniu. Studiował na Akademii Krakowskiej, a także w Rzymie, Padwie i Bolonii. Ostatnie trzydzieści lat trzy lata swojego życia spędził we Fromborku, gdzie przy pomocy bardzo prostych narzędzi śledził ruchy Słońca, Ziemi, Księżyca i gwiazd.
Stworzył dzieło "O obrotach sfer niebieskich" oraz sformułował teorię heliocentryczną (Słońce jest w centrum Układu Słonecznego, a pozostałe planety wraz z Ziemią je obiegają).
"Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię,
polskie go wydało plemię."
Zadanie domowe:
1. Zredaguj podziękowanie swoim rodzicom za trud włożony w Twoje wychowanie.
2. Dokończ ćwiczenia - str. 99 i 100.
Lekcja 11 - 12/2/2014
Temat: Opowieści z przeszłości. Udział młodzieży w ruchu oporu w czasie II wojny światowej.
"Kamienie na szaniec" to opowieść o losach trójki przyjaciół, harcerzy z Szarych Szeregów: "Zośki", "Rudego" i "Alka" w czasie II wojny światowej.
Książkę napisał Aleksander Kamiński - pseudonim "Kamyk", współtwórca Szarych Szeregów. Jest ona oparta na autentycznych wydarzeniach z okresu okupacji niemieckiej.
Szare Szeregi - organizacja harcerzy działająca tajnie w czasie II wojny światowej. Młodzi harcerze brali udział w akcjach małego sabotażu: zrywali niemieckie flagi, malowali na murach kotwice (symbol Polski Walczącej), rozlepiali afisze i ulotki. Starsi harcerze tworzyli Grupy Szturmowe, które były przygotowywane do bezpośredniej walki z wrogiem, uczyli się posługiwania bronią, odbijali więźniów. Dziewczęta z Szarych Szeregów były łączniczkami (przekazywały informacje) i sanitariuszkami (udzielały pomocy rannym).
Zadnie domowe:
1. Dokończ ćwiczenia - str. 98
2. Przygotuj się do testu z języka polskiego (literatura i gramatyka).
Temat: Opowieści z przeszłości. Udział młodzieży w ruchu oporu w czasie II wojny światowej.
"Kamienie na szaniec" to opowieść o losach trójki przyjaciół, harcerzy z Szarych Szeregów: "Zośki", "Rudego" i "Alka" w czasie II wojny światowej.
Książkę napisał Aleksander Kamiński - pseudonim "Kamyk", współtwórca Szarych Szeregów. Jest ona oparta na autentycznych wydarzeniach z okresu okupacji niemieckiej.
Szare Szeregi - organizacja harcerzy działająca tajnie w czasie II wojny światowej. Młodzi harcerze brali udział w akcjach małego sabotażu: zrywali niemieckie flagi, malowali na murach kotwice (symbol Polski Walczącej), rozlepiali afisze i ulotki. Starsi harcerze tworzyli Grupy Szturmowe, które były przygotowywane do bezpośredniej walki z wrogiem, uczyli się posługiwania bronią, odbijali więźniów. Dziewczęta z Szarych Szeregów były łączniczkami (przekazywały informacje) i sanitariuszkami (udzielały pomocy rannym).
Zadnie domowe:
1. Dokończ ćwiczenia - str. 98
2. Przygotuj się do testu z języka polskiego (literatura i gramatyka).
Lekcja 12 - 1/6/2015
Temat: Życie i problemy nastolatków - na wakacjach w U.S.A. na podstawie czytanki „Dziennik Kingi”.
Dziennik – to specjalny zeszyt, w którym zapisujemy po kolei to, co robiliśmy i co przeżywaliśmy. Dziennik prowadzimy regularnie, najlepiej codziennie, piszemy go w pierwszej osobie liczby pojedynczej w czasie teraźniejszym lub przeszłym.
Zapiski zaczynamy od nagłówka (data, dzień tygodnia, czasem godzina). Dzienniki prowadziło wielu znanych ludzi, np. Stefan Żeromski, Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska.
Zawierają one cenne informacje o ich życiu, a także o czasach, w których żyli.
Zadanie domowe:
Dokończ ćwiczenia, str. 40-41
Temat: Życie i problemy nastolatków - na wakacjach w U.S.A. na podstawie czytanki „Dziennik Kingi”.
Dziennik – to specjalny zeszyt, w którym zapisujemy po kolei to, co robiliśmy i co przeżywaliśmy. Dziennik prowadzimy regularnie, najlepiej codziennie, piszemy go w pierwszej osobie liczby pojedynczej w czasie teraźniejszym lub przeszłym.
Zapiski zaczynamy od nagłówka (data, dzień tygodnia, czasem godzina). Dzienniki prowadziło wielu znanych ludzi, np. Stefan Żeromski, Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska.
Zawierają one cenne informacje o ich życiu, a także o czasach, w których żyli.
Zadanie domowe:
Dokończ ćwiczenia, str. 40-41
Lekcja 13 - 1/13/2015
Temat: Obraz dalekiej ojczyzny w wierszu Juliusza Słowackiego pt. "W pamiętniku Zofii Bobrówny."
Juliusz Słowacki (1809 - 1849) - wieszcz narodowy, poeta polski doby romantyzmu. Urodził się w Krzemieńcu (Ukraina), studiował prawo w Wilnie, a po studiach pracował w Warszawie, którą opuścił w czasie trwania powstania listopadowego. Do końca życia był emigrantem, mieszkał we Francji i Szwajcarii.
Dużo podróżował, nigdy nie założył rodziny. Głęboko odczuwał samotność, tęsknił do kraju i ukochanej matki. Zmarł w Paryżu, jego prochy zostały sprowadzone do Polski w 1927 roku i spoczęły w Katedrze na Wawelu.
Juliusz Słowacki to autor:
- dramatów ("Kordian", "Balladyna")
- poematów ("Beniowski")
- wierszy ("Smutno mi Boże", "Grób Agamemnona", "Testament mój")
Wiersz "W pamiętniku Zofii Bobrówny" powstał za emigracji. Jego główną myślą jest tęsknota za utraconą ojczyzną.
Pamiętnik to wspomnienia o wydarzeniach, których autor był uczestnikiem lub świadkiem, zapisane po upływie pewnego czasu. Pamiętnik to także ozdobny zeszyt, w którym wpisuje się na pamiątkę wierszyki.
Zadanie domowe:
Ćwiczenie 11, str. 98
Temat: Obraz dalekiej ojczyzny w wierszu Juliusza Słowackiego pt. "W pamiętniku Zofii Bobrówny."
Juliusz Słowacki (1809 - 1849) - wieszcz narodowy, poeta polski doby romantyzmu. Urodził się w Krzemieńcu (Ukraina), studiował prawo w Wilnie, a po studiach pracował w Warszawie, którą opuścił w czasie trwania powstania listopadowego. Do końca życia był emigrantem, mieszkał we Francji i Szwajcarii.
Dużo podróżował, nigdy nie założył rodziny. Głęboko odczuwał samotność, tęsknił do kraju i ukochanej matki. Zmarł w Paryżu, jego prochy zostały sprowadzone do Polski w 1927 roku i spoczęły w Katedrze na Wawelu.
Juliusz Słowacki to autor:
- dramatów ("Kordian", "Balladyna")
- poematów ("Beniowski")
- wierszy ("Smutno mi Boże", "Grób Agamemnona", "Testament mój")
Wiersz "W pamiętniku Zofii Bobrówny" powstał za emigracji. Jego główną myślą jest tęsknota za utraconą ojczyzną.
Pamiętnik to wspomnienia o wydarzeniach, których autor był uczestnikiem lub świadkiem, zapisane po upływie pewnego czasu. Pamiętnik to także ozdobny zeszyt, w którym wpisuje się na pamiątkę wierszyki.
Zadanie domowe:
Ćwiczenie 11, str. 98
Lekcja 14 - 1/20/2015
Temat: Świat ludzi niepełnosprawnych w wierszu ks. Jana Twardowskiego pt. "Do moich uczniów"
Jan Twardowski (1915 - 2006) - ksiądz, poeta. Jego poezja uczy tolerancji. Najbardziej popularne tomiki jego wierszy to:
"Niebieskie okulary"
"Który stwarzasz jagody"
"Na osiołku"
"Nie martw się"
Najważniejszym ich przesłaniem jest miłość Boga do ludzi i świata, a także współczucie dla chorych i cierpiących.
Temat: Świat ludzi niepełnosprawnych w wierszu ks. Jana Twardowskiego pt. "Do moich uczniów"
Jan Twardowski (1915 - 2006) - ksiądz, poeta. Jego poezja uczy tolerancji. Najbardziej popularne tomiki jego wierszy to:
"Niebieskie okulary"
"Który stwarzasz jagody"
"Na osiołku"
"Nie martw się"
Najważniejszym ich przesłaniem jest miłość Boga do ludzi i świata, a także współczucie dla chorych i cierpiących.
Lekcja 15- 1/27/2015
Temat: Jan Matejko jako malarz historyczny.
Jan Matejko (1838 - 1893) - wybitny malarz historyczny. Matejko tworzył w XIX wieku, kiedy Polska była pod zaborami. Tworząc wielkie historyczne obrazy pokazywał, że Polacy powinni być dumni ze swojej przeszłości. Jego malarstwo nazywa się malarstwem "ku pokrzepieniu serc". Budziło on nadzieję na lepszą przyszłość i na odzyskanie niepodległości.
Pozostawił ponad 300 dzieł. Najbardziej znane to:
"Bitwa pod Grunwaldem"
"Hołd pruski"
"Rejtan"
"Stańczyk"
Temat: Jan Matejko jako malarz historyczny.
Jan Matejko (1838 - 1893) - wybitny malarz historyczny. Matejko tworzył w XIX wieku, kiedy Polska była pod zaborami. Tworząc wielkie historyczne obrazy pokazywał, że Polacy powinni być dumni ze swojej przeszłości. Jego malarstwo nazywa się malarstwem "ku pokrzepieniu serc". Budziło on nadzieję na lepszą przyszłość i na odzyskanie niepodległości.
Pozostawił ponad 300 dzieł. Najbardziej znane to:
"Bitwa pod Grunwaldem"
"Hołd pruski"
"Rejtan"
"Stańczyk"
Lekcja 16 - 3/2/2015
Temat: Świat osób niepełnosprawnych na podstawie opowiadania „Spotkanie z niewidomą koleżanką”.
Osoby niepełnosprawne, takie jak niewidomi, niesłyszący, czy ludzie dotknięci innym kalectwem, żyją w naszym otoczeniu. W zetknięciu z takimi osobami często nie potrafimy właściwie postępować. Wynika to z obawy przed kontaktami z ludźmi niepełnosprawnymi i braku wiedzy na ich temat. Bohaterka „Spotkania z niewidomą dziewczynką” udowadnia, że można przełamać te bariery. Na przykładzie przyjaźni z niewidomą nastolatką pokazuje, że osoby niepełnosprawne chcą czuć się pełnowartościowymi ludźmi, mają takie same potrzeby, uczucia i ambicje jak osoby pełnosprawne. Wymagają one jednak pomocy innych. Obowiązkiem ludzi pełnosprawnych jest niesienie pomocy osobom niepełnosprawnym, ale w sposób mądry. Należy szanować tych ludzi i ich prawo do pewnej samodzielności.
Tryby czasownika:
- orzekający - Zosia idzie dzisiaj do kina.
- rozkazujący - Przynieś dziadkowi gazetę!
- przypuszczający - Czy pożyczyłbyś mi twój samochód?
Trybu przypuszczającego używamy, gdy chcemy:
- wyrazić przypuszczenie
- wyrazić prośbę
- wyrazić pragnienie lub życzenie
Odmiana czasownika w trybie przypuszczającym:
ja mógłbym my moglibyśmy
ty mógłbyś wy moglibyście
on mógłby oni mogliby
ona mogłaby one mogłyby
ono mogłoby
Zadanie domowe:
Uzupełnić ćwiczenia na stronie 32-33, ćw. 3-6.
Zadanie na dodatkową ocenę - napisz, co byś zrobił, gdybyś wygrał milion w loterii?
Zacznij od zdania: Gdybym wygrał milion w loterii, to…
Temat: Świat osób niepełnosprawnych na podstawie opowiadania „Spotkanie z niewidomą koleżanką”.
Osoby niepełnosprawne, takie jak niewidomi, niesłyszący, czy ludzie dotknięci innym kalectwem, żyją w naszym otoczeniu. W zetknięciu z takimi osobami często nie potrafimy właściwie postępować. Wynika to z obawy przed kontaktami z ludźmi niepełnosprawnymi i braku wiedzy na ich temat. Bohaterka „Spotkania z niewidomą dziewczynką” udowadnia, że można przełamać te bariery. Na przykładzie przyjaźni z niewidomą nastolatką pokazuje, że osoby niepełnosprawne chcą czuć się pełnowartościowymi ludźmi, mają takie same potrzeby, uczucia i ambicje jak osoby pełnosprawne. Wymagają one jednak pomocy innych. Obowiązkiem ludzi pełnosprawnych jest niesienie pomocy osobom niepełnosprawnym, ale w sposób mądry. Należy szanować tych ludzi i ich prawo do pewnej samodzielności.
Tryby czasownika:
- orzekający - Zosia idzie dzisiaj do kina.
- rozkazujący - Przynieś dziadkowi gazetę!
- przypuszczający - Czy pożyczyłbyś mi twój samochód?
Trybu przypuszczającego używamy, gdy chcemy:
- wyrazić przypuszczenie
- wyrazić prośbę
- wyrazić pragnienie lub życzenie
Odmiana czasownika w trybie przypuszczającym:
ja mógłbym my moglibyśmy
ty mógłbyś wy moglibyście
on mógłby oni mogliby
ona mogłaby one mogłyby
ono mogłoby
Zadanie domowe:
Uzupełnić ćwiczenia na stronie 32-33, ćw. 3-6.
Zadanie na dodatkową ocenę - napisz, co byś zrobił, gdybyś wygrał milion w loterii?
Zacznij od zdania: Gdybym wygrał milion w loterii, to…
Lekcja 17 - 2/10/2015
Temat: Szkoła i rówieśnicy w opowiadaniu "Wybory najmilszej".
Zadanie domowe:
Przygotuj się do dyktanda na podstawie tekstu czytanki na str. 135.
Temat: Szkoła i rówieśnicy w opowiadaniu "Wybory najmilszej".
Zadanie domowe:
Przygotuj się do dyktanda na podstawie tekstu czytanki na str. 135.
Lekcja 18 - 2/17/2015
Temat: Obowiązki wobec czworonożnych przyjaciół na podstawie opowiadania "Gdzie jest mój pies?".
"Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś" - tak głosi cytat z "Małego Księcia". Wielu z nas ma swego czworonożnego przyjaciela lub inne oswojone zwierzątko. Wiąże się to jednak z wielką odpowiedzialnością i potrzebą opieki nad domowym zwierzakiem. Bohater opowiadania pt. "Gdzie jest mój pies?" wyraźnie lekceważy tą zasadę. Jest nieodpowiedzialny, lekkomyślny i nie wypełnia swoich obowiązki wobec psa, którego traktuje jako zabawkę. Denerwuje się, gdy zaniepokojeni rodzice zwracają mu uwagę. Kiedy podczas jego nieobecności oddali psa, uświadomił sobie, że zawiódł ich zaufanie.
Zdanie pojedyncze i jego części:
Zdanie pojedyncze składa się z podmiotu, orzeczenia i ich określeń.
Najważniejszą częścią zdania jest orzeczenie - opisuje ono czynność, jaką wykonuje podmiot. Wypowiedź bez orzeczenia to równoważnik zdania.
Podmiot, to część zdania, która oznacza wykonawcę czynności lub obiekt, wobec którego czynność jest wykonywana:
Kot pije mleko. - "kot" jest podmiotem, "pije" jest orzeczeniem.
Przydawka jest określeniem rzeczownika. W zdaniu najczęściej łączy się z podmiotem.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia:
str. 44, ćw. 1,
str. 45, ćw. 2, 3 i 4
Temat: Obowiązki wobec czworonożnych przyjaciół na podstawie opowiadania "Gdzie jest mój pies?".
"Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś" - tak głosi cytat z "Małego Księcia". Wielu z nas ma swego czworonożnego przyjaciela lub inne oswojone zwierzątko. Wiąże się to jednak z wielką odpowiedzialnością i potrzebą opieki nad domowym zwierzakiem. Bohater opowiadania pt. "Gdzie jest mój pies?" wyraźnie lekceważy tą zasadę. Jest nieodpowiedzialny, lekkomyślny i nie wypełnia swoich obowiązki wobec psa, którego traktuje jako zabawkę. Denerwuje się, gdy zaniepokojeni rodzice zwracają mu uwagę. Kiedy podczas jego nieobecności oddali psa, uświadomił sobie, że zawiódł ich zaufanie.
Zdanie pojedyncze i jego części:
Zdanie pojedyncze składa się z podmiotu, orzeczenia i ich określeń.
Najważniejszą częścią zdania jest orzeczenie - opisuje ono czynność, jaką wykonuje podmiot. Wypowiedź bez orzeczenia to równoważnik zdania.
Podmiot, to część zdania, która oznacza wykonawcę czynności lub obiekt, wobec którego czynność jest wykonywana:
Kot pije mleko. - "kot" jest podmiotem, "pije" jest orzeczeniem.
Przydawka jest określeniem rzeczownika. W zdaniu najczęściej łączy się z podmiotem.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia:
str. 44, ćw. 1,
str. 45, ćw. 2, 3 i 4
Lekcja 19 - 2/24/2015
Temat: Adam Mickiewicz patronem naszej szkoły.
Adam Mickiewicz - ur. 24 grudnia 1798 roku na Litwie, w Zaosiu (lub Nowogródku). Jeden z największych poetów i pisarzy polskiego romantyzmu (grono tzw. Trzech Wieszczów). Jego twórczość przypadała na okres zaborów. Dla Polaków był wieszczem narodowym. Założyciel i działacz w tajnych organizacjach Filomatów i Filaretów, za co został skazany na zesłanie w głąb Rosji. Przebywał w Petersburgu, Odessie, Moskwie oraz na Krymie.
Następnie Mickiewicz podróżował po Europie: udał się do Niemiec, potem do Włoch i Szwajcarii. Ostatnie 20 lat życia spędził w Paryżu. Ożenił się z Celiną Szymanowską, z którą miał sześcioro dzieci. W Paryżu wykładał literaturę słowiańską na College de France.
Podczas wojny krymskiej, po śmierci żony wyjechał do Konstantynopola, aby tworzyć oddziały polskie (Legion Polski). Zmarł nagle podczas epidemii cholery w 1855 roku. Ciało Mickiewicz zostało przewiezione do Paryża, a następnie sprowadzone na Wawel.
Do najważniejszych utworów Mickiewicza należą:
Epopeja narodowa "Pan Tadeusz", "Dziady", "Oda do młodości", zbiór "Ballad i romansów", "Konrad Wallenrod" i "Sonety krymskie".
Adam Mickiewicz - "Przyjaciele"
Bohaterami bajki są Leszek i Mieszek. Byli to znani w okolicy przyjaciele – nierozłączni i bardzo bliscy. Kiedy zostali zaskoczeni przez niedźwiedzia, Leszek w obawie o własną skórę zostawił przyjaciela. Morałem bajki jest przysłowie, że "prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”. Mówi o tym, że prawdziwy przyjaciel nie zawodzi w potrzebie, jest wierny, szczery i chętny do pomocy. Okazało się, że Leszkowi brak tych cech, a przyjaźń Leszka i Mieszka nie wytrzymała trudnej próby. Dlatego tytuł, który nadał utworowi autor, ma zabarwienie ironiczne.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia: str. 46 -47
Temat: Adam Mickiewicz patronem naszej szkoły.
Adam Mickiewicz - ur. 24 grudnia 1798 roku na Litwie, w Zaosiu (lub Nowogródku). Jeden z największych poetów i pisarzy polskiego romantyzmu (grono tzw. Trzech Wieszczów). Jego twórczość przypadała na okres zaborów. Dla Polaków był wieszczem narodowym. Założyciel i działacz w tajnych organizacjach Filomatów i Filaretów, za co został skazany na zesłanie w głąb Rosji. Przebywał w Petersburgu, Odessie, Moskwie oraz na Krymie.
Następnie Mickiewicz podróżował po Europie: udał się do Niemiec, potem do Włoch i Szwajcarii. Ostatnie 20 lat życia spędził w Paryżu. Ożenił się z Celiną Szymanowską, z którą miał sześcioro dzieci. W Paryżu wykładał literaturę słowiańską na College de France.
Podczas wojny krymskiej, po śmierci żony wyjechał do Konstantynopola, aby tworzyć oddziały polskie (Legion Polski). Zmarł nagle podczas epidemii cholery w 1855 roku. Ciało Mickiewicz zostało przewiezione do Paryża, a następnie sprowadzone na Wawel.
Do najważniejszych utworów Mickiewicza należą:
Epopeja narodowa "Pan Tadeusz", "Dziady", "Oda do młodości", zbiór "Ballad i romansów", "Konrad Wallenrod" i "Sonety krymskie".
Adam Mickiewicz - "Przyjaciele"
Bohaterami bajki są Leszek i Mieszek. Byli to znani w okolicy przyjaciele – nierozłączni i bardzo bliscy. Kiedy zostali zaskoczeni przez niedźwiedzia, Leszek w obawie o własną skórę zostawił przyjaciela. Morałem bajki jest przysłowie, że "prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”. Mówi o tym, że prawdziwy przyjaciel nie zawodzi w potrzebie, jest wierny, szczery i chętny do pomocy. Okazało się, że Leszkowi brak tych cech, a przyjaźń Leszka i Mieszka nie wytrzymała trudnej próby. Dlatego tytuł, który nadał utworowi autor, ma zabarwienie ironiczne.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia: str. 46 -47
Lekcja 1 - 9/2/2014
Temat:Rzeczpospolita w czasie rozbiorów - powtórzenie wiadomości.
I Rozbiór Polski - 1772 r.
II Rozbiór Polski - 1793 r.
III Rozbiór Polski - 1795 r.
Niecały rok po upadku powstania kościuszkowskiego, 24 października 1795, monarchowie Rosji, Prus i Austrii uzgodnili wzajemnie traktat, zgodnie z którym przeprowadzili ostatni, pełny, III rozbiór Rzeczypospolitej. Rozbiór ten doprowadził do wymazania państwa polskiego z mapy Europy. Niedługo później król Stanisław A. Poniatowski został wywieziony przez Rosjan do Grodna, gdzie abdykował. Wielu Polaków, zwłaszcza wojskowych, wyemigrowało z kraju, głównie do Saksonii, Włoch i Francji.
Temat:Rzeczpospolita w czasie rozbiorów - powtórzenie wiadomości.
I Rozbiór Polski - 1772 r.
II Rozbiór Polski - 1793 r.
III Rozbiór Polski - 1795 r.
Niecały rok po upadku powstania kościuszkowskiego, 24 października 1795, monarchowie Rosji, Prus i Austrii uzgodnili wzajemnie traktat, zgodnie z którym przeprowadzili ostatni, pełny, III rozbiór Rzeczypospolitej. Rozbiór ten doprowadził do wymazania państwa polskiego z mapy Europy. Niedługo później król Stanisław A. Poniatowski został wywieziony przez Rosjan do Grodna, gdzie abdykował. Wielu Polaków, zwłaszcza wojskowych, wyemigrowało z kraju, głównie do Saksonii, Włoch i Francji.
Lekcja 2 - 9/9/2014
Temat: "Jeszcze Polska nie zginęła" - Polacy walczą u boku Napoleona.
Legiony polskie to armia polska założona w 1797 roku na terenie Włoch przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego. W ich skład wchodzili głównie polscy jeńcy wojenni pojmani przez francuskiego generała Napoleona Bonaparte. Zezwolił on Polakom na utworzenie polskiej armii walczącej u jego boku. Polacy walczyli z nadzieją na wyzwolenie Rzeczpospolitej. Pieśnią Legionów stał się Mazurek Dąbrowskiego napisany przez poetę Józefa Wybickiego. Pieśń stała się później hymnem Polski.
Legiony polskie odnosiły duże sukcesy w walkach. W 1800 roku w bitwie pod Hohenlinden pomogły rozgromić wojska austriackie. Kiedy Napoleon Bonaparte został królem Francji, nie chciał już dłużej wspierać polskich żołnierzy. Cześć z nich wysłał na wyspę San Domingo (dzisiaj Haiti), aby walczyli z niewolnikami. Polacy ginęli tam od tropikalnych chorób. W ten sposób legiony polskie przestały istnieć.
Zadanie domowe:
Naucz się tekstu Mazurka Dąbrowskiego - podręcznik, str. 9
Temat: "Jeszcze Polska nie zginęła" - Polacy walczą u boku Napoleona.
Legiony polskie to armia polska założona w 1797 roku na terenie Włoch przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego. W ich skład wchodzili głównie polscy jeńcy wojenni pojmani przez francuskiego generała Napoleona Bonaparte. Zezwolił on Polakom na utworzenie polskiej armii walczącej u jego boku. Polacy walczyli z nadzieją na wyzwolenie Rzeczpospolitej. Pieśnią Legionów stał się Mazurek Dąbrowskiego napisany przez poetę Józefa Wybickiego. Pieśń stała się później hymnem Polski.
Legiony polskie odnosiły duże sukcesy w walkach. W 1800 roku w bitwie pod Hohenlinden pomogły rozgromić wojska austriackie. Kiedy Napoleon Bonaparte został królem Francji, nie chciał już dłużej wspierać polskich żołnierzy. Cześć z nich wysłał na wyspę San Domingo (dzisiaj Haiti), aby walczyli z niewolnikami. Polacy ginęli tam od tropikalnych chorób. W ten sposób legiony polskie przestały istnieć.
Zadanie domowe:
Naucz się tekstu Mazurka Dąbrowskiego - podręcznik, str. 9
Lekcja 3 - 9/23/2014
Temat: Powstanie i upadek Księstwa Warszawskiego
Księstwo Warszawskie to państwo utworzone przez Napoleona z ziem zaboru pruskiego w 1807 roku, na mocy traktatu pokojowego z Tylży.
W 1806 roku Prusy rozpoczęły kolejną nieudaną wojnę przeciwko Napoleonowi Bonapartemu. Wojska pruskie zostały pokonane, a wojska francuskie wkroczyły na ziemie polskie, docierając do Warszawy.
Zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi doprowadziło do podpisania pokoju w Tylży. Jednym z jego postanowień było utworzenie Księstwa Warszawskiego, podporządkowanego Francji. Księstwo otrzymało podpisaną przez Napoleona konstytucję. Jego krótkie dzieje obfitowały w wojny:
- wygrana wojna z Austrią w 1809 roku
- wojna w 1812 roku w ramach wyprawy Napoleona na Rosję.
W czasie wyprawy na Rosję Napoleon stracił swą ogromną armię podczas surowej zimy. Przegrana z Rosją oznaczała kres istnienia Księstwa Warszawskiego. Księstwo Warszawskie przestało istnieć w 1815 roku w wyniku decyzji kongresu wiedeńskiego.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia w podręczniku:
str. 16, ćw. 1,
str. 17, ćw.2 ,
str. 18, ćw. 4
Temat: Powstanie i upadek Księstwa Warszawskiego
Księstwo Warszawskie to państwo utworzone przez Napoleona z ziem zaboru pruskiego w 1807 roku, na mocy traktatu pokojowego z Tylży.
W 1806 roku Prusy rozpoczęły kolejną nieudaną wojnę przeciwko Napoleonowi Bonapartemu. Wojska pruskie zostały pokonane, a wojska francuskie wkroczyły na ziemie polskie, docierając do Warszawy.
Zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi doprowadziło do podpisania pokoju w Tylży. Jednym z jego postanowień było utworzenie Księstwa Warszawskiego, podporządkowanego Francji. Księstwo otrzymało podpisaną przez Napoleona konstytucję. Jego krótkie dzieje obfitowały w wojny:
- wygrana wojna z Austrią w 1809 roku
- wojna w 1812 roku w ramach wyprawy Napoleona na Rosję.
W czasie wyprawy na Rosję Napoleon stracił swą ogromną armię podczas surowej zimy. Przegrana z Rosją oznaczała kres istnienia Księstwa Warszawskiego. Księstwo Warszawskie przestało istnieć w 1815 roku w wyniku decyzji kongresu wiedeńskiego.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia w podręczniku:
str. 16, ćw. 1,
str. 17, ćw.2 ,
str. 18, ćw. 4
|
Lekcja 4 - 10/28/2014
Temat: Królestwo Polskie, czyli Polska na łasce cara. Przegrana w wojnie z Rosją doprowadziła do upadku Księstwa Warszawskiego w 1813 r. Car Rosji Aleksander I utworzył Królestwo Polskie w 1815 r. W Królestwie Polskim rządził car rosyjski – przyjął tytuł króla Polski. Obowiązywała Konstytucja nadana przez cara. Polacy mogli się kształcić po polsku. Królestwo miało armię pod dowództwem wielkiego księcia Konstantego (brat cara). Najważniejsi działacze w Królestwie Polskim to: - książę Adam Czartoryski - widział przyszłość we współdziałaniu z Rosją. - Walerian Łukasiński - oficer wojska polskiego, tworzył tajne związki. - Stanisław Staszic - stworzył początki nowego przemysłu. Pomimo trudnej sytuacji i rozbiorów rozwijały się kultura i przemysł. W stolicy działało wielu pisarzy i artystów: Juliusz Słowacki, Fryderyk Chopin. Warszawa została nazwana Paryżem Północy. |
| ||
Lekcja 5 - 12/9/2014
Temat: Walka Polaków o niepodległość - powstanie listopadowe.
Powstanie listopadowe - polskie powstanie narodowe przeciw Rosji, które wybuchło w nocy z 29 listopada 1830 roku, a zakończyło się 21 października 1831 roku. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych. Inicjatorem powstania był Piotr Wysocki.
Przyczyny wybuchu powstania:
- ograniczanie praw i swobód przez Rosjan i nieprzestrzeganie konstytucji
- liczne aresztowania
- brutalna władza brata cara - wielkiego księcia Konstantego
- ogłoszenie stanu gotowości armii rosyjskiej i Wojska Polskiego (po rewolucji francuskiej)
Przebieg powstania:
Zdobycie Arsenału pozwoliło uzbroić cywilów i zadecydowało o zajęciu Warszawy. Powstańcy nie zaplanowali dalszych działań i nie przygotowali rządu. Do Królestwa Polskiego wkroczyła dwukrotnie silniejsza armia rosyjska. Car postanowił ukarać Polaków za powstanie.
Bitwa pod Olszynką - 25 lutego 1831 r. Jedna z największych w powstaniu, wojska rosyjskie zostały pokonane.
Bitwa pod Ostrołęką - 26 maja 1931 r. Klęska Polaków, bitwa zmieniła losy powstania.
Powstanie zostało stłumione. Car odwołał konstytucję i zlikwidował polską armię. Powstańców zsyłano na Syberię lub zmuszano do służby w wojsku rosyjskim. Rozpoczął się trudny okres prześladowania Polaków.
Zadanie domowe:
1. Przeglądnij prezentację z lekcji i utrwal wiadomości o powstaniu.
2. Wypełnij ćwiczenia w podręczniku: str. 36, ćw. 5 oraz str. 37, ćw. 6, 7.
3. Przeczytaj tekst z podręcznika o powstaniu styczniowym - str. 35.
Temat: Walka Polaków o niepodległość - powstanie listopadowe.
Powstanie listopadowe - polskie powstanie narodowe przeciw Rosji, które wybuchło w nocy z 29 listopada 1830 roku, a zakończyło się 21 października 1831 roku. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych. Inicjatorem powstania był Piotr Wysocki.
Przyczyny wybuchu powstania:
- ograniczanie praw i swobód przez Rosjan i nieprzestrzeganie konstytucji
- liczne aresztowania
- brutalna władza brata cara - wielkiego księcia Konstantego
- ogłoszenie stanu gotowości armii rosyjskiej i Wojska Polskiego (po rewolucji francuskiej)
Przebieg powstania:
Zdobycie Arsenału pozwoliło uzbroić cywilów i zadecydowało o zajęciu Warszawy. Powstańcy nie zaplanowali dalszych działań i nie przygotowali rządu. Do Królestwa Polskiego wkroczyła dwukrotnie silniejsza armia rosyjska. Car postanowił ukarać Polaków za powstanie.
Bitwa pod Olszynką - 25 lutego 1831 r. Jedna z największych w powstaniu, wojska rosyjskie zostały pokonane.
Bitwa pod Ostrołęką - 26 maja 1931 r. Klęska Polaków, bitwa zmieniła losy powstania.
Powstanie zostało stłumione. Car odwołał konstytucję i zlikwidował polską armię. Powstańców zsyłano na Syberię lub zmuszano do służby w wojsku rosyjskim. Rozpoczął się trudny okres prześladowania Polaków.
Zadanie domowe:
1. Przeglądnij prezentację z lekcji i utrwal wiadomości o powstaniu.
2. Wypełnij ćwiczenia w podręczniku: str. 36, ćw. 5 oraz str. 37, ćw. 6, 7.
3. Przeczytaj tekst z podręcznika o powstaniu styczniowym - str. 35.
Lekcja 6 - 1/13/2014
Temat: Wybuch i przebieg powstania styczniowego.
Powstanie styczniowe było największym polskim zbrojnym powstaniem narodowym. Miało charakter wojny partyzanckiej. W czasie powstania w wielu miejscach stoczono ok. 1200 bitew i potyczek.
Nasilający się terror rosyjski oraz wprowadzenie stanu wojennego na terenach Królestwa Polskiego zadecydowały o wybuchu powstania. Bezpośrednią przyczyną była groźba przymusowego poboru do wojska rosyjskiego - tzw. "branka".
Komitet Centralny Narodowy wydał Manifest Tymczasowego Rządu wzywający do rozpoczęcia powstania. Powstanie wybuchło w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 r. i trwało do jesieni 1864 r. Swym zasięgiem objęło całe Królestwo Polski, część Litwy oraz Wołyń.
Jego wybuch został znacznie przyśpieszony i nie było jeszcze w pełni przygotowane. Powstańcom brakowało broni i amunicji, dlatego walki przybrały charakter wojny partyzanckiej.
Głównymi dyktatorami powstania byli: Ludwik Mierosławski, Marian Langiewicz i Romuald Traugutt.
Po początkowych sukcesach powstańcy zaczęli ulegać przeważającym siłom rosyjskim. Nie udało się przekonać chłopów do walki. Nie nadeszła też zadnia pomoc z zagranicy.
Organizacje powstańcze zostały rozbite, a przywódcy aresztowani. Rosjanie natychmiast rozpoczęli wzmożone represje i rusyfikację społeczeństwa polskiego. Zakazano używania języka polskiego w szkołach i urzędach. Wiele tysięcy ludzi przypłaciło życiem udział w powstaniu. Kilkadziesiąt tysięcy uczestników walk zesłano na Syberię.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia - str. 35-37
Przygotuj się do sprawdzianu wiadomości o powstaniu listopadowym i styczniowym. Skorzystaj z podręcznika, załączonych prezentacji i notatek z lekcji.
Temat: Wybuch i przebieg powstania styczniowego.
Powstanie styczniowe było największym polskim zbrojnym powstaniem narodowym. Miało charakter wojny partyzanckiej. W czasie powstania w wielu miejscach stoczono ok. 1200 bitew i potyczek.
Nasilający się terror rosyjski oraz wprowadzenie stanu wojennego na terenach Królestwa Polskiego zadecydowały o wybuchu powstania. Bezpośrednią przyczyną była groźba przymusowego poboru do wojska rosyjskiego - tzw. "branka".
Komitet Centralny Narodowy wydał Manifest Tymczasowego Rządu wzywający do rozpoczęcia powstania. Powstanie wybuchło w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 r. i trwało do jesieni 1864 r. Swym zasięgiem objęło całe Królestwo Polski, część Litwy oraz Wołyń.
Jego wybuch został znacznie przyśpieszony i nie było jeszcze w pełni przygotowane. Powstańcom brakowało broni i amunicji, dlatego walki przybrały charakter wojny partyzanckiej.
Głównymi dyktatorami powstania byli: Ludwik Mierosławski, Marian Langiewicz i Romuald Traugutt.
Po początkowych sukcesach powstańcy zaczęli ulegać przeważającym siłom rosyjskim. Nie udało się przekonać chłopów do walki. Nie nadeszła też zadnia pomoc z zagranicy.
Organizacje powstańcze zostały rozbite, a przywódcy aresztowani. Rosjanie natychmiast rozpoczęli wzmożone represje i rusyfikację społeczeństwa polskiego. Zakazano używania języka polskiego w szkołach i urzędach. Wiele tysięcy ludzi przypłaciło życiem udział w powstaniu. Kilkadziesiąt tysięcy uczestników walk zesłano na Syberię.
Zadanie domowe:
Uzupełnij ćwiczenia - str. 35-37
Przygotuj się do sprawdzianu wiadomości o powstaniu listopadowym i styczniowym. Skorzystaj z podręcznika, załączonych prezentacji i notatek z lekcji.
Lekcja 7 – 2/10/2015
Temat: Pod obcym panowaniem.
Zabór rosyjski:
Po klęsce powstania styczniowego władze Rosji rozpoczęły rusyfikację narodu polskiego. Zakazano nauki języka polskiego w szkołach i w urzędach i nieustannie śledzono i kontrolowano Polaków. Miały miejsce liczne aresztowania i zsyłanie na Syberię bez wyroku sądu. Młodzi ludzie potajemnie uczyli się po polsku. W 1905 r. młodzież polska rozpoczęła strajk szkolny i wywalczyła prawo do nauki po polsku w szkołach prywatnych.
Zabór pruski:
Oprócz złego traktowania i zakazu używania języka polskiego zaczęto odbierać ziemię Polakom i osiedlać Niemców. Polacy dbali o swój język w kościołach i uczyli się religii po polski, dlatego władze aresztowały księży. Próbowano germanizować dzieci. We Wrześni dzieci odmówiły mówienia pacierza po niemiecku, za co zostały pobite. Protest ten został nagłośniony w zagranicznej prasie. Głośną była też sprawa chłopa Drzymały, który stał się przykładem oporu przeciwko zaborcy. Sprzeciw wyrażała też sławna pieśń „Rota”.
Zabór austriacki:
Galicja była najuboższą częścią dawnych ziem polskich. Mieszkali tam gównie ubodzy chłopi w małych gospodarstwach i nie było przemysłu. Było to jedyne miejsce, gdzie Polacy mogli mówić, pisać, uczyć się po polsku. Istniały polskie szkoły, a w Krakowie i Lwowie dwa uniwersytety. W miastach Galicji gromadzili się polscy poeci, pisarze i naukowcy. Zakładano polskie organizacje. Cesarz austriacki pozwolił Polakom na autonomię.
W XIX wieku chłopi zaczęli dostawać ziemię na własność. Zaczęli ją sprzedawać i przenosili się do miast, gdzie pracowali w przemyśle ciężkim, w trudnych warunkach.
Zadanie domowe:
Wypełnij ćwiczenia: str . 56, ćw. 3 i 4 oraz ćwiczenie 7 na str. 57.
Temat: Pod obcym panowaniem.
Zabór rosyjski:
Po klęsce powstania styczniowego władze Rosji rozpoczęły rusyfikację narodu polskiego. Zakazano nauki języka polskiego w szkołach i w urzędach i nieustannie śledzono i kontrolowano Polaków. Miały miejsce liczne aresztowania i zsyłanie na Syberię bez wyroku sądu. Młodzi ludzie potajemnie uczyli się po polsku. W 1905 r. młodzież polska rozpoczęła strajk szkolny i wywalczyła prawo do nauki po polsku w szkołach prywatnych.
Zabór pruski:
Oprócz złego traktowania i zakazu używania języka polskiego zaczęto odbierać ziemię Polakom i osiedlać Niemców. Polacy dbali o swój język w kościołach i uczyli się religii po polski, dlatego władze aresztowały księży. Próbowano germanizować dzieci. We Wrześni dzieci odmówiły mówienia pacierza po niemiecku, za co zostały pobite. Protest ten został nagłośniony w zagranicznej prasie. Głośną była też sprawa chłopa Drzymały, który stał się przykładem oporu przeciwko zaborcy. Sprzeciw wyrażała też sławna pieśń „Rota”.
Zabór austriacki:
Galicja była najuboższą częścią dawnych ziem polskich. Mieszkali tam gównie ubodzy chłopi w małych gospodarstwach i nie było przemysłu. Było to jedyne miejsce, gdzie Polacy mogli mówić, pisać, uczyć się po polsku. Istniały polskie szkoły, a w Krakowie i Lwowie dwa uniwersytety. W miastach Galicji gromadzili się polscy poeci, pisarze i naukowcy. Zakładano polskie organizacje. Cesarz austriacki pozwolił Polakom na autonomię.
W XIX wieku chłopi zaczęli dostawać ziemię na własność. Zaczęli ją sprzedawać i przenosili się do miast, gdzie pracowali w przemyśle ciężkim, w trudnych warunkach.
Zadanie domowe:
Wypełnij ćwiczenia: str . 56, ćw. 3 i 4 oraz ćwiczenie 7 na str. 57.
Lekcja 1 - 9/2/2014
Temat: Położenie Polski - powtórzenie wiadomości.
Polska znajduje się w środkowej części Europy, w dorzeczu Wisły i Odry, z szerokim dostępem do Morza Bałtyckiego. Obecny obszar Polski obejmuje 312 685 kilometrów kwadratowych. Kształt Polski zbliżony jest do koła, którego środek znajduje się w miejscowości Piątek. Na terytorium Polski ścierają się wpływy klimatu morskiego i kontynentalnego.
Polska graniczy z siedmioma państwami: Rosja, Litwa, Białoruś, Ukraina, Słowacja, Czechy i Niemcy.
Zadanie domowe:
Rozwiąż zadanie domowe w podręczniku na stronie 7.
Temat: Położenie Polski - powtórzenie wiadomości.
Polska znajduje się w środkowej części Europy, w dorzeczu Wisły i Odry, z szerokim dostępem do Morza Bałtyckiego. Obecny obszar Polski obejmuje 312 685 kilometrów kwadratowych. Kształt Polski zbliżony jest do koła, którego środek znajduje się w miejscowości Piątek. Na terytorium Polski ścierają się wpływy klimatu morskiego i kontynentalnego.
Polska graniczy z siedmioma państwami: Rosja, Litwa, Białoruś, Ukraina, Słowacja, Czechy i Niemcy.
Zadanie domowe:
Rozwiąż zadanie domowe w podręczniku na stronie 7.
|
Lekcja 2 - 9/16/2014
Temat: Podział administracyjny Polski. Urzędowa nazwa państwa polskiego to Rzeczpospolita Polska. Jej stolicą jest Warszawa, gdzie mieści się siedziba dwuizbowego parlamentu: sejmu i senatu. Najwyższym przedstawicielem władz polskich jest prezydent. Polska podzielona jest na 16 województw, a każde z nich ma swoją stolicę - miasto wojewódzkie. Każde województwo dzieli się na mniejsze powiaty, a te na gminy. Zadanie domowe: Rozwiąż zadanie domowe w podręczniku na stronie 13. |
Pobierz materiały do lekcji w formacie Power Point:
|
Lekcja 3 - 10/21/2014
Temat: Ludność Polski, czyli kto mieszka w Polsce i kim są Polacy.
Polacy należą do grupy ludów słowiańskich i cechuje ich przywiązanie do tradycji oraz kościoła. W Polsce żyje 38.5 mln ludzi. Poza granicami kraju mieszka ok. 12 mln Polaków.
Dane demograficzne w Polsce gromadzi Główny Urząd Statystyczny (stat.gov.pl). W Polsce mieszka także 1 mln osób innej narodowości - są to mniejszości narodowe. Polska jest krajem tolerancyjnym, dlatego mogą oni kultywować swoje zwyczaje i wyznawać swoją religię.
W Polsce językiem urzędowym jest język polski. Zalicza się on do grupy języków słowiańskich.
Gęstość zaludnienia to liczba mieszkańców przypadająca na jednostkę powierzchni. W Polsce wynosi ona 123 osoby na kilometr kwadratowy. 61% ludności mieszka w miastach.
Zadanie domowe:
1. Odwiedź stronę internetową GUS: stat.gov.pl i wybierz jedno zagadnienie, które cię zainteresowało. Napisz w zeszycie, czego się dowiedziałeś(aś).
2. Rozwiąż ćwiczenia na str.17 i wypełnij zadanie domowe na str. 18.
Temat: Ludność Polski, czyli kto mieszka w Polsce i kim są Polacy.
Polacy należą do grupy ludów słowiańskich i cechuje ich przywiązanie do tradycji oraz kościoła. W Polsce żyje 38.5 mln ludzi. Poza granicami kraju mieszka ok. 12 mln Polaków.
Dane demograficzne w Polsce gromadzi Główny Urząd Statystyczny (stat.gov.pl). W Polsce mieszka także 1 mln osób innej narodowości - są to mniejszości narodowe. Polska jest krajem tolerancyjnym, dlatego mogą oni kultywować swoje zwyczaje i wyznawać swoją religię.
W Polsce językiem urzędowym jest język polski. Zalicza się on do grupy języków słowiańskich.
Gęstość zaludnienia to liczba mieszkańców przypadająca na jednostkę powierzchni. W Polsce wynosi ona 123 osoby na kilometr kwadratowy. 61% ludności mieszka w miastach.
Zadanie domowe:
1. Odwiedź stronę internetową GUS: stat.gov.pl i wybierz jedno zagadnienie, które cię zainteresowało. Napisz w zeszycie, czego się dowiedziałeś(aś).
2. Rozwiąż ćwiczenia na str.17 i wypełnij zadanie domowe na str. 18.
Lekcja 4 - 11/18/2014
Temat: Przeszłość geologiczna obszaru Polski.
Geologia to nauka zajmująca się budową, własnościami i historią Ziemi oraz procesami zachodzącymi w jej wnętrzu i na jej powierzchni, dzięki którym ulega ona przeobrażeniom.
Procesy geologiczne:
- procesy wewnętrzne: ruchy płyt kontynentalnych, fałdowanie i wypiętrzanie, trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów.
- procesy zewnętrzne: działalność wiatru, wody, morza, działalność organizmów, zwłaszcza człowieka.
Ery geologiczne:
- archaiczna i proterozoiczna (razem tworzą erę prekambryjską) - ponad 600 mln lat temu
- paleozoiczna - 600 - 250 mln lat temu
- mezozoiczna - 250 - 70 mln lat temu
- kenozoiczna - 70 mln lat temu do dzisiaj.
Ery dzielą się na okresy, a te z kolei na epoki. Obecnie żyjemy w epoce holocenu. Trwa ona od końca ostatniego zlodowacenia (11 tysięcy lat temu).
Zadanie domowe:
Str. 25, ćw. 1
Dokończ ćwiczenie 3 na str. 26.
Obejrzyj następujący film i wymień zmiany, jakie dokonywały się w przeszłości gelologicznej na obszarze Polski.
Temat: Przeszłość geologiczna obszaru Polski.
Geologia to nauka zajmująca się budową, własnościami i historią Ziemi oraz procesami zachodzącymi w jej wnętrzu i na jej powierzchni, dzięki którym ulega ona przeobrażeniom.
Procesy geologiczne:
- procesy wewnętrzne: ruchy płyt kontynentalnych, fałdowanie i wypiętrzanie, trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów.
- procesy zewnętrzne: działalność wiatru, wody, morza, działalność organizmów, zwłaszcza człowieka.
Ery geologiczne:
- archaiczna i proterozoiczna (razem tworzą erę prekambryjską) - ponad 600 mln lat temu
- paleozoiczna - 600 - 250 mln lat temu
- mezozoiczna - 250 - 70 mln lat temu
- kenozoiczna - 70 mln lat temu do dzisiaj.
Ery dzielą się na okresy, a te z kolei na epoki. Obecnie żyjemy w epoce holocenu. Trwa ona od końca ostatniego zlodowacenia (11 tysięcy lat temu).
Zadanie domowe:
Str. 25, ćw. 1
Dokończ ćwiczenie 3 na str. 26.
Obejrzyj następujący film i wymień zmiany, jakie dokonywały się w przeszłości gelologicznej na obszarze Polski.
|
Lekcja 5 - 12/2/2014
Temat: Okresy zlodowaceń na obszarze Polski W epoce czwartorzędu, przez okres ok. 1.8 milionów lat, lądolód kilkakrotnie nasuwał się na tereny Polski, powodując okresy zlodowaceń, które zmieniały rzeźbę terenu. Epoka lodowcowa trwała ok. 2 miliony lat. Formy polodowcowe: - wzgórza morenowe - pradoliny - jeziora rynnowe - eratyki, kemy - oczka wytopiskowe, sandry Wiele z nich widać w polskim krajobrazie, zwłaszcza na pojezierzach. Do jezior polodowcowych zaliczamy: Jezioro Śniardwy, Jezioro Gopło, Morskie Oko. Niektóre polskie rzeki ciągle płyną fragmentami pradolin. Największy wpływ na rzeźbę terenu miały trzy zlodowacenia: - południowopolskie - środkowopolskie - północnopolskie (bałtyckie) Zadanie domowe: Uzupełnij ćwiczenia - str 25 (na ocenę) |
Pobierz materiały do lekcji w formacie Power Point:
|
|
Lekcja 6 - 1/13/2015
Temat: Ukształtowanie powierzchni Polski Polska jest krajem nizinnym. Średnia wysokość obszaru Polski wynosi 173 m n.p.m. Najniżej położony punkt w Polsce: Raczki Elbląskie (Żuławy Wiślane) : -1,8 m p.p.m. Najwyżej położony punkt w Polsce: Szczyt Rysy w Tatrach: 2499 m n.p.m. Cechy ukształtowania powierzchni Polski:
|
Pobierz materiały do lekcji w formacie MS Word.
|
|
Lekcja 7 - 1/27/2015
Temat: Surowce mineralne Polski. Polska jest krajem zasobnym w surowce mineralne. Z surowców energetycznych największe znaczenie ma węgiel kamienny. Wydobywany jest w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Dla energetyki ważny jest również węgiel brunatny; występuje w zachodniej i środkowej Polsce. Obecnie rozpoznane zasoby ropy naftowej nie mają dużego znaczenia w gospodarce. Do największych należy złoże w dnie Morza Bałtyckiego. Eksploatuje się niewielkie złoża w Krośnieńsko-Jasielskim Zagłębiu Naftowym, na Pobrzeżu Szczecińskim i Koszalińskim. Gaz ziemny występuje w okolicach Przemyśla, Lubaczowa, Mielca, w Wielkopolsce. Spośród surowców chemicznych podstawową rolę odgrywają siarka oraz sól kamienna. Złoża siarki występują wokół Tarnobrzega, na południe od Szydłowca oraz koło Lubaczowa. Sól kamienna występuje na Podkarpaciu, północno-wschodniej Wielkopolsce oraz na Kujawach. Wśród surowców metalicznych do najzasobniejszych w Polsce należą złoża rud żelaza, miedzi oraz cynku i ołowiu. Duże znaczenie gosp. mają różnorodne surowce skalne; szczególnie bogate złoża zalegają w Sudetach i na obrzeżu Gór Świętokrzyskich. Polska ma również bogate zasoby wód geotermalnych. |
Zadanie domowe:
Korzystając z mapy rozmieszczenia surowców naturalnych, uzupełnij tabelę na stronie 37. Dla zainteresowanych: Dokładną mapę występowania wszystkich surowców naturalnych na terenie Polski można pobrać tutaj: http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_przestrzenna/KPZK/Aktualnosci/Documents/MAPA_19_ZLOZA_KOPALIN_230112.pdf Przygotuj się do testu z surowców mineralnych Polski. |
Lekcja 8 - 2/17/2015
Temat: Klimat Polski - wprowadzenie.
Co to jest pogoda?
Pogoda, to stan atmosfery w danym miejscu i czasie. Na podstawie wieloletnich obserwacji pogody określa się klimat danego obszaru. Badaniem pogody zajmuje się meteorologia.
Składniki pogody:
- temperatura powietrza,
- zachmurzenie, opady i wiatr,
- ciśnienie powietrza,
- wilgotność powietrza
Polska znajduje się w strefie klimatycznej umiarkowanej. Cechą klimatu Polski jest zmienność pogody spowodowana napływem mas powietrza z różnych kierunków:
- wilgotne polarne morskie powietrze (PPm)
- suche polarne powietrze kontynentalne (PPk)
- powietrze arktyczne (PA)
- powietrze zwrotnikowe morskie (PZm)
- powietrze zwrotnikowe kontynentalne (PZk)
Co to jest front atmosferyczny?
Front atmosferyczny to wąska strefa przejściowa oddzielająca masy powietrza o różnych właściwościach termicznych i wilgotnościowych.
Klimat Polski charakteryzuje występowanie sześciu pór roku:
- przedwiośnie
- wiosna
- lato
- jesień
- przedzimie
- zima
Najcieplejszym miesiącem w Polsce jest lipiec, a najzimniejszym styczeń. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi 600 mm.
Temat: Klimat Polski - wprowadzenie.
Co to jest pogoda?
Pogoda, to stan atmosfery w danym miejscu i czasie. Na podstawie wieloletnich obserwacji pogody określa się klimat danego obszaru. Badaniem pogody zajmuje się meteorologia.
Składniki pogody:
- temperatura powietrza,
- zachmurzenie, opady i wiatr,
- ciśnienie powietrza,
- wilgotność powietrza
Polska znajduje się w strefie klimatycznej umiarkowanej. Cechą klimatu Polski jest zmienność pogody spowodowana napływem mas powietrza z różnych kierunków:
- wilgotne polarne morskie powietrze (PPm)
- suche polarne powietrze kontynentalne (PPk)
- powietrze arktyczne (PA)
- powietrze zwrotnikowe morskie (PZm)
- powietrze zwrotnikowe kontynentalne (PZk)
Co to jest front atmosferyczny?
Front atmosferyczny to wąska strefa przejściowa oddzielająca masy powietrza o różnych właściwościach termicznych i wilgotnościowych.
Klimat Polski charakteryzuje występowanie sześciu pór roku:
- przedwiośnie
- wiosna
- lato
- jesień
- przedzimie
- zima
Najcieplejszym miesiącem w Polsce jest lipiec, a najzimniejszym styczeń. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi 600 mm.
|
Zadanie domowe:
Na podstawie mapy przedstawiającej rozkład średnich rocznych temperatur zastanów się, które rejony można uznać za najcieplejsze, a które za najzimniejsze w Polsce? (kliknij mapę, aby powiększyć) Dla zainteresowanych: Odwiedź stronę internetową http://www.mojapogoda.com/leksykon-meteorologiczny aby dowiedzieć się więcej o frontach atmosferycznych i innych zjawiskach pogodowych. Wypełnij test z surowców mineralnych. Jeżeli nie przepisałeś pytań, gotowy arkusz można pobrać poniżej:
|
| ||
Lekcja - 3/10/2015
Temat: Wody powierzchniowe Polski i Morze Bałtyckie.
Na terenie Polski wyróżniamy dwa główne dorzecza: Wisły i Odry. Dorzecze to cały obszar, z którego wody powierzchniowe spływają do systemu określonej rzeki. Granicą dorzecza jest dział wodny. Najdłuższą rzeką w Polsce jest Wisła - 1047 km. Drugą co do wielkości rzeką jest Odra. Obydwie rzeki płyną w kierunku północno-zachodnim. Jest to z wiązane z nachyleniem obszaru Polski. Rzeki te płyną częściowo korytami polodowcowych pradolin.
W Polsce występuje ok. 10 tysięcy jezior, głównie morenowych i rynnowych. Są one pozostałością po ostatnim zlodowaceniu. Największym jeziorem w Polsce jest jezioro Śniardwy. Jeziora sztuczne powstały w wyniku budowania zapór na rzekach. Pełnią one ważne funkcje jako zbiorniki retencyjne, regulując poziom wody: jezioro Solińskie, zbiornik Czorsztyński na Dunajcu. Jeziora i rzeki często połączone są kanałami.
Morze Bałtyckie to płytkie wewnątrzkontynentalne morze powstałe kilka tysięcy lat temu. Zaliczane jest do najmniej zasolonych mórz świata. Średnie zasolenie Bałtyku to 7‰. Jeden promil to 1/10 procenta, lub 1/1000 całości.
Przyczyni niskiego zasolenia:
- niskie parowanie,
- mała głębokość,
- duży dopływ wód słodkich,
- płytkie i wąskie cieśniny
Wody Morza Bałtyckiego są bardzo zanieczyszczone. Bałtyk ma duże znaczenie gospodarcze i turystyczne - umożliwia stosowanie taniego transportu morskiego.
Temat: Wody powierzchniowe Polski i Morze Bałtyckie.
Na terenie Polski wyróżniamy dwa główne dorzecza: Wisły i Odry. Dorzecze to cały obszar, z którego wody powierzchniowe spływają do systemu określonej rzeki. Granicą dorzecza jest dział wodny. Najdłuższą rzeką w Polsce jest Wisła - 1047 km. Drugą co do wielkości rzeką jest Odra. Obydwie rzeki płyną w kierunku północno-zachodnim. Jest to z wiązane z nachyleniem obszaru Polski. Rzeki te płyną częściowo korytami polodowcowych pradolin.
W Polsce występuje ok. 10 tysięcy jezior, głównie morenowych i rynnowych. Są one pozostałością po ostatnim zlodowaceniu. Największym jeziorem w Polsce jest jezioro Śniardwy. Jeziora sztuczne powstały w wyniku budowania zapór na rzekach. Pełnią one ważne funkcje jako zbiorniki retencyjne, regulując poziom wody: jezioro Solińskie, zbiornik Czorsztyński na Dunajcu. Jeziora i rzeki często połączone są kanałami.
Morze Bałtyckie to płytkie wewnątrzkontynentalne morze powstałe kilka tysięcy lat temu. Zaliczane jest do najmniej zasolonych mórz świata. Średnie zasolenie Bałtyku to 7‰. Jeden promil to 1/10 procenta, lub 1/1000 całości.
Przyczyni niskiego zasolenia:
- niskie parowanie,
- mała głębokość,
- duży dopływ wód słodkich,
- płytkie i wąskie cieśniny
Wody Morza Bałtyckiego są bardzo zanieczyszczone. Bałtyk ma duże znaczenie gospodarcze i turystyczne - umożliwia stosowanie taniego transportu morskiego.